Een woonboot. Kun je voorkomen dat dit een bouwwerk is (wordt)?
Wonen op het water betekent voor veel mensen: vrijheid. En misschien zelfs: minder regels na te leven. Dat u wellicht geen omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen nodig hebt, als u deze wilt verbouwen. Maar is dat zo? Waarschijnlijk niet. In dit artikel leggen we u uit, waarom dat niet zo is. Bovendien geven we u een paar tips waarmee u mogelijk kunt voorkomen dat uw woonboot een bouwwerk is (wordt).
Uitspraak RvS
Op 16 april 2014 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State een zaak behandeld over een woonboot. Deze woonboot bestond uit een constructie van enige omvang en was op indirecte wijze met de grond verbonden. De woonboot was met de grond verbonden door middel van een afhouder, een loopplank, een tros en twee stalen kabels, die aan in de kade verankerde bolders waren bevestigd. Bovendien was de woonboot aangesloten op nutsvoorzieningen. Volgens het college van Amsterdam en de eigenaar van de woonboot was de woonboot geen bouwwerk als bedoeld in artikel 2.1, eerste lid, aanhef en onder a, van de Wabo. Voor de verbouwingen had de eigenaar dan ook geen omgevingsvergunning nodig.
De rechtbank en dus ook de Afdeling waren het hiermee oneens. Het begrip bouwwerk wordt niet omschreven in de Wabo. De Afdeling heeft echter al in 2013 bepaald, dat voor de uitleg van dit begrip kan worden aangesloten bij de modelbouwverordening. Volgens de modelbouwverordening is een bouwwerk: ‘elke constructie van enige omvang van hout, steen, metaal of ander materiaal, die op de plaats van bestemming hetzij direct of indirect met de grond verbonden is, hetzij direct of indirect steun vindt in of op de grond, bedoeld om ter plaatse te functioneren’.
Volgens de Afdeling is niet bepalend hoe de verbondenheid met de grond fysiek is vorm gegeven. Het gaat om de bedoeling. Was de woonboot bedoeld om ter plaatste te functioneren als woning? Daarvan was in deze zaak duidelijk sprake. De woonboot kon al jaren niet meer zelfstandig varen en bovendien lag deze al sinds 1954 vrijwel onafgebroken op dezelfde plaats. Het gebruik van de woonboot werd dan ook terecht door de rechtbank, aldus de Afdeling, in de beoordeling betrokken. Dat deze woonboot binnen 15 minuten van de plaats kon zijn, omdat deze (slechts) op indirecte wijze met de grond was verbonden, deed daaraan niets af. Dat was volgens de Afdeling echter onvoldoende om te kunnen oordelen dat de woonboot geen bouwwerk was.
Conclusie
De vraag of een object (zoals de woonboot) als bouwwerk is te kwalificeren, moet dus niet alleen worden bezien aan de hand van de wijze waarop dat object met de grond is verbonden. Dat moet ook aan de hand van de aard en hoedanigheid van het object, alsmede het gebruik dat ervan wordt gemaakt. Uit de uitspraak blijkt, dat het binnen het omgevingsrecht nauwelijks nog mogelijk is om te voorkomen dat uw woonboot wordt gekwalificeerd als een bouwwerk. Wilt u toch een poging wagen, dan zult u een aantal zaken moeten regelen: a.) te allen tijden zorgen dat de woonboot kan (weg)varen, b.) te allen tijden zorgen dat de woonboot slechts indirect met de grond verbonden is, danwel steun vindt in of op de grond, en c.) regelmatig met uw woonboot verhuizen om te voorkomen dat deze te lang op dezelfde plaats ligt.
En nu?
Door de woonboot als een bouwwerk aan te merken, is het bouwen (onder andere innemen ligplaats) of het verbouwen van een woonboot omgevingsvergunningplichtig. Dat betekent dat moet worden voldaan aan de bouwregels van een bestemmingsplan en aan de redelijke eisen van welstand. Ook moet worden voldaan aan de regels voor bouwkwaliteit uit het Bouwbesluit 2012. Voor bijna geen enkele woonboot is in Nederland echter een omgevingsvergunning verstrekt. Dat betekent dat dus bijna alle woonboten in Nederland illegaal zijn. Naar aanleiding daarvan zijn in juni Kamervragen aan minister Blok (Wonen en Rijksdienst). Hij heeft hierop aangegeven de wetgeving te willen aanpassen. Hij heeft daarbij aangegeven dat hij verwacht het benodigde voorstel eind 2014 naar de Tweede Kamer te kunnen sturen. (Voor de brief van de minister klik hier.)
Meer weten?
Indien u meer informatie wenst over dit onderwerp, kunt u met ons contact opnemen via info@vastgoedadvocaten.nl. U kunt ook bellen naar 0413 – 787 147. Wij zijn namelijk gespecialiseerd in omgevings- en handhavingsrecht en alles wat daarmee samenhangt.
Interessant?
Als u dit artikel interessant vindt, dan waarderen we het zeer als u de moeite wilt nemen om dit artikel te delen.
Recent geplaatst in de kennisbank
Geen toevoeging
Denkt u in aanmerking te komen voor gefinancierde rechtsbijstand (toevoeging) of denkt u daar recht op te hebben, dan verwijzen wij u graag door naar Het Juridisch Loket. Wij zijn namelijk niet aangesloten bij de raad van rechtsbijstand als kantoor dat deze toevoegingen mag doen.